Portekiz Son 10 Yılda 5. Kez Genel Seçime Gidiyor: Siyasi İstikrar mı, Azınlık Hükümetleri mi?

Portekiz, son 10 yılda 5. kez genel seçime gidiyor. 18 Mayıs Pazar günü yapılacak seçimlerde, mevcut azınlık hükümetinin siyasi istikrarı sağlayıp sağlamayacağı merak ediliyor.

Avrupa Birliği (AB) ülkeleri arasında ekonomisindeki olumlu gelişmelere rağmen son 10 yılda siyasi istikrarı bulamayan Portekiz, 18 Mayıs Pazar günü yeniden sandık başına gidiyor. Bu, son 10 yıl içinde Portekiz’in girdiği 5. genel seçim olacak ve ülkede siyasi istikrarın mı yoksa kısa ömürlü azınlık hükümetlerinin mi hakim olacağı sorusu gündeme gelecek.

Portekiz, 1974’teki Karanfil Devrimi’nden bu yana, özellikle son yıllarda siyasi açıdan en istikrarsız dönemlerinden birini yaşıyor. Seçimlere katılım oranı da düşmüş durumda; halk, son yıllarda yaşanan politik belirsizlik ve hükümet değişiklikleri nedeniyle hayal kırıklığına uğramış görünüyor. Yüzde 60 civarında bir katılım bekleniyor.

Portekiz’in çözüm bekleyen önemli sorunları arasında düşük asgari ücret, emekli maaşları, konut krizi ve kamusal hizmetlerdeki eksiklikler öne çıkıyor. Avrupa’daki diğer ülkelerle karşılaştırıldığında, bu sorunlar toplumsal zorluklara yol açıyor.

Bulgaristan’ın ardından son 10 yılda en fazla genel seçime giden ikinci AB ülkesi olan Portekiz, 18 Mayıs’taki seçimde siyasi istikrarsızlığını sona erdirecek bir sonuç beklemiyor. Sosyalist Parti (PS) ve Sosyal Demokrat Parti (PSD) arasındaki çekişme devam ederken, şu anki azınlık hükümeti çok az farkla önde.

2015-2024 yılları arasında Başbakanlık yapan AB Konseyi Başkanı Antonio Costa, yolsuzluk iddiaları nedeniyle görevinden istifa etmişti. Costa’nın istifasının ardından, 2024’te yapılan seçimlerde sağ ittifak, Sosyalist Parti’nin önünde bir galibiyet elde etti. Ancak, Başbakan Luis Montenegro’nun da aynı şekilde yolsuzluk iddialarına maruz kalması, hükümetin istikrarını tehlikeye soktu ve güvenoyu alamayan hükümet düştü.

18 Mayıs seçimlerinde başbakanlık için yarışacak olan Montenegro ve PS lideri Pedro Nuno Santos, anketlerde birbirine çok yakın sonuçlar alıyor. Anketler, hiçbir partinin meclis çoğunluğunu elde edemeyeceğini gösteriyor ve Montenegro’nun hakkındaki yolsuzluk iddialarına rağmen, sağ ittifakın PS’yi yüzde 2 oranında geride bırakacağı öngörülüyor.

Portekiz’de aşırı sağcı Chega partisi, 2024 seçimlerine oranla yüzde 20 oy oranına ulaşabileceği tahmin ediliyor. Bu durum, Portekiz siyasetinin sağa kayma eğiliminde olduğuna işaret ediyor.

Montenegro’nun seçim kampanyasında, izinsiz yaşayan yaklaşık 18 bin göçmenin ülkeden çıkarılması gerektiğini açıklaması, aşırı sağdan oy kazanma çabası olarak yorumlanıyor.

Ekonomik açıdan olumlu gelişmeler kaydeden Portekiz, AB istatistik kurumu Eurostat verilerine göre, asgari ücrette Avrupa’daki ilk 10 ülke arasında yer almıyor. 2025 başında asgari ücretin artırılacağı duyurulmuştu ve işsizlik oranı yüzde 6,5 seviyesinde.

Portekiz’de 18 Mayıs’ta yapılacak seçimlerin ardından, en çok merak edilen konu, Montenegro’nun aşırı sağ ile koalisyon kurmak istemediği halde nasıl bir hükümet stratejisi izleyeceği olacak.

Portekiz’de 10,8 milyon kayıtlı seçmen bulunuyor ve yurt dışında 1,5 milyon Portekizli seçimlere katılacak. Ayrıca, ülkede 230 sandalyesi bulunan mecliste 8 siyasi parti temsil ediliyor ve seçimlerde en fazla oy, Lizbon ve Porto şehirlerinden çıkıyor.